Top Tony, dat je deze kans aangegrepen hebt...
Ik heb vanmorgen deze column geschreven, verschijnt als het goed is nog op website van vuurwerktraditie:
Het is weer december
Het is weer december, de Sint is het land alweer uit, kerst is in aantocht en daarna maken we onszelf op voor een feestelijke afsluiting van het jaar. Voor velen een feestelijke afsluiting met vuurwerk. Voor de een een traditie, waar halsreikend naar uitgekeken wordt, voor de ander een bron van ergernis en frustratie. En de discussie hieromtrend is een onderwerp, wat helaas óók tot een traditie lijkt uit te groeien. De anti-vuurwerk-lobby is alweer in volle gang, in columns, blogs, kranten, internetpolls en hier en daar zelfs op (internet-)radio en/of (internet-)TV.
Zware dreunen
Het is uitgebreid in het nieuws geweest; het land wordt overspoeld door illegaal knalvuurwerk - al dan niet per post verstuurd - uit o.a. het oostblok. De zware dreunen die nu al zo nu en dan de rust verstoren, zijn hier een illustratie van. Er wordt gewaarschuwd voor de zwaarte (let wel, de zwaarte, niet dezelfde uitwerking) van een handgranaat. Een gegeven dat helaas door een kleine groep hersenlozen aangegrepen om zoveel mogelijk overlast en schade te berokkenen.
Daarnaast is er een groep, zo mogelijk nog dommer dan de vorige, die zelf "vuurwerk" fabriceren of modificeren, om nog meer schade te kunnen berokkenen.
Deze wantoestanden zijn ieder weldenkend mens (dus ja, ook voor de overgrote meederheid van vuurwerkminnend Nederland) een doorn in het oog.
Dus even resumerend: VERBODEN VUURWERK en ZELFGEMAAKTE EXPLOSIEVEN zorgen voor veel SCHADE en OVERLAST. Geen speld tussen te krijgen, ga ik ook volledig in mee en valt met geen woord - nee met geen enkel argument - goed te praten.
Handhaving
Nu is er gelukkig de handhavende macht, die dit jaar zelfs de "Taskforce Opsporing Vuurwerk Bommenmakers" heeft opgesteld. Mijns inziens een goede ontwikkeling. Er wordt actief gezocht naar de reeds eerder genoemde hersenlozen, die hun wanprestaties zelfs als zijnde een trophee, zelf op het internet zetten. Er is tevens het een en ander in werking gesteld om, als er daders gepakt worden, deze ook zwaarder te kunnen straffen dan een weekje vegen. Nóg een (zeer) goede ontwikkeling!
Nu is er een klein probleem. Want onze hardwerkende heren in het blauw, hebben nog wel meer te doen dan alleen vuurwerkvandalen in de kraag vatten. Immers zien we ook graag, dat de wat grotere criminelen voor het gerecht verschijnen. Daar heeft men de handen ook meer dan vol aan. Want ook dat is een terugkerend onderwerp, er is een eeuwig en chronisch tekort aan blauw op straat, ze hebben teveel administratieve lasten, er wordt bezuinigd, etc. etc. Het voert te ver om daar hier verder uitgebreid op in te gaan, maar mijn punt moge duidelijk zijn: Er is onvoldoende mankracht om alle illegale handel, het illegaal afsteken, het illegaal fabriceren van en het slopen met vuurwerk volledig te controleren en te handhaven.
Nu wordt er jaarlijks geroepen, recent zelfs aangehaald door Taskforce coördinator Cees Meijer, (mogelijk uit frustratie?) dat een totaalverbod op vuurwerk de enige oplossing is/lijkt. Nu is mijn vraag, als de politie - HELAAS! - geen mankracht heeft om op dit moment het illegaal importeren dan wel het illegaal afsteken van vuurwerk in kan dammen, wat verwacht je dan aan verbetering als er een totaalverbod komt? Een totaalverbod leidt logischerwijs tot een toename van de illegale handel. En was het nou juist niet de illegale handel die we terug wilden dringen?
Een totaalverbod slaat de plank volledig mis. Immers, hetgeen dat veruit de meeste overlast en schade veroorzaakt, IS ALLANG VERBODEN! Het is mij volstrekt onduidelijk wat er dan voor meerwaarde uit een verbod op onschuldig siervuurwerk verwacht wordt.
Milieu?
Er zijn de afgelopen jaren uiteraard meer argumenten vóór een vuurwerkverbod gepasseerd. Het milieu zou daar één van zijn. Ok, ik kan niet weerleggen dat vuurwerk belastend is voor het milieu. Evenmin dat uw autorit naar het werk en het vliegtuig naar uw vakantie-oord schoon te noemen zijn. Maar als alternatief voor het particulier vuurwerk afsteken van vuurwerk, kwamen de verbodsvoorstanders met het voorstel om een aantal landelijke shows te verzorgen. Nobel idee, maar is dat vuurwerk (op veel grotere schaal!!) dan opeens niet vervuilend meer? Daarnaast is de praktische onuitvoerbaarheid een nog groter obstakel. Er zijn simpelweg niet genoeg gecertificeerde vuurwerkers om dit op die schaal uit te voeren.
Slachtoffers
Nog een (zéér) vervelend bijverschijnsel van het afsteken van vuurwerk, is dat "het wel eens mis gaat". Laat ik voorop stellen: elk slachtoffer is er één teveel. Echter blijkt vaak, dat "het mis gaat" door onkundig gebruik door het slachtoffer zelf of door een onkundige omstander. Al dan niet met drank of andere verdovende middelen in het spel. Ook hier is het zwaardere illegale vuurwerk de grootste boosdoener, als het om zwaar letsel gaat. Het kleinere letsel komt vaak door baldadig afsteken, onoplettendheid of fout gebruik. Dat laatste komt dan weer door gebrekkige voorlichting. Zolang de "verzwaarde fles" voor vuurpijlen nog als standaard advies gegeven wordt, denk ik dat er nog winst te behalen valt.
Oplossing?
Uiteraard heb ik ook niet alle wijsheid in pacht, maar naar mijn bescheiden mening, zouden de negatieve gevolgen van vuurwerk zodanig beperkt kunnen worden, dat eenieder (afgezien van de beroeps-azijnzeiker) zich zal kunnen vinden in de wijze waarop we de oudejaarsviering vieren, mét vuurwerk voor de particulier.
Zet 200% in op initiatieven zoals de genoemde Taskforce. Maak specifiek jacht op het zeer zware illegale knalvuurwerk. Aangezien dit DE bron is van overlast, vandalisme en zwaar letsel. Een noot voor de overheid; hier moet dan wel in worden geïnvesteerd, bijvoorbeeld met de inkomsten die het rijk verwerft door de verkoop van consumentenvuurwerk. Ideetje?
Maak mensen bewust van de gevaren van foutief gebruik van vuurwerk. Ban de combinatie van vuurwerk met alcohol/drugs! Geef voorlichting op scholen, sportclubs, etc. Desnoods met behulp van vrijwilligers, want die zijn er in vuurwerkminnend Nederland echt wel te vinden, het moet alleen worden gecoördineerd. Verplicht de verstrekking van beschermende veiligheidsartikelen (aansteeklont, vuurwerkbril, vuurwerkstandaard, pijlenstandaard) op kosten van de vuurwerkimporteurs/winkeliers. Zij zijn immers verplicht om veilige producten te verkopen.
En last but not least; er moet een omschakeling komen in het gedrag van mensen. Het is niet stoer om dingen te slopen. Het is niet stoer om naar elkaar te gooien of op elkaar te schieten met vuurwerk, laat staan dat je dit doet naar hulpverleners. Een hardere knal maakt je echt geen "grotere jongen". Er dient een mentaliteitsverandering te komen, maar dat probleem gaat zoveel verder, dan vuurwerk alleen. En ohja, klaag gerust en met alle reden over vuurwerkvandalisme, illegaal vuurwerk en asociaal gedrag. Belt u alstublieft de tiplijn als u daar last van heeft. Maar gun iemand het plezier om 31 december 10.00 tot 1 januari 02.00 zijn legale, in Nederland gekochte en gekeurde vuurwerk af te steken. Verdraagzaamheid heet dat.