Vuurwerkverbod in 1728

Moontan

Moderator
Medewerker
Vuurwerkverbod in 1728

Vuurwerkverbod in 1728
Het jaarlijkse ritueel van het afsteken van vuurwerk rond oud en nieuw leidt iedere keer opnieuw tot heftige reacties tussen voor- en tegenstanders. De tegenstanders wijzen daarbij op het risico van lichamelijk letsel en materiële schade, de voorstander op de traditie en de schoonheid van het vuurwerk.

Ook in vroeger tijd werd er al vuurwerk afgestoken en dat gebeurde niet alleen tijdens de jaarwisseling. Bijna drie eeuwen terug waren er in Tilburg al “dertele en onbesonne” lieden die vuurwerk afstaken, zonder te beseffen dat zij daardoor de hele dorpsgemeenschap in gevaar brachten. De meeste huizen waren toen nog met riet of stro bedekt.

Daarom besloten drost* en schepenen van Tilburg in hun vergadering van 9 oktober 1728 om het aansteken of werpen van “instrumenten van buspoeder” (buskruit) in het vervolg zowel overdag als ’s avonds te verbieden. Op overtreding van het verbod stonden fikse geldboetes: “…op pene van te verbeuren voor ieder slangh, cisser, cnapper, vuerpijl off moort slagh eene boete van vijffentwintigh gulden”. Dat was in die tijd een vermogen!
Van de geïncasseerde boete ging een derde deel naar de drost, een derde deel was voor de armen, en de “aangever” kreeg het resterende deel. Klikken werd toen dus beloond.

Ouders werden verantwoordelijk gehouden voor de daden van hun kinderen en bazen voor die van hun knechts. De verantwoordelijkheid voor de “werk jongens en meijsjens” kwam te liggen bij degenen “bij wien sij te werk gaan”. Wie de boete niet kon betalen werd “te waater en te brood geset”.
Ten slotte werd nog bepaald dat, mocht er ergens brand ontstaan als gevolg van het afsteken van vuurwerk, dit beschouwd zou worden als moedwillige brandstichting, een misdrijf dat zwaar werd bestraft.

* drost: in de tijd dat er nog geen scheiding bestond tussen bestuur en rechtspraak, trad deze in strafzaken als officier van justitie op.

Bron:
Regionaal Archief Tilburg. Archief 3, Dorpsbestuur van Tilburg, 1387-1810. Protocollen van de resolutiën van drost en schepenen en van de corporele vergaderingen, 1710-1795.
Inv. nr. 3, 1725-18 januari 1738.
 

Mystifying Sage

Registered User
Wat mij inderdaad opvalt is dat het klikken, wat nu iedereen ziet als landverraad, rijkelijk werd beloont.

Euh ik durf het bijna niet te zeggen, want zal gevoelig liggen....
Maar wat als dat weer terug komt?

voor elke persoon die je verlinkt met zwaar illegaal vuurwerk... en dan met name the big 5... krijg je 10.000 euro?

Hahahaha
 

Moontan

Moderator
Medewerker
dus deze traditie kennen we al bijna 3 eeuwen? Dat wist ik niet, interessant.

Leuk dat je er over begint.
Ja onze traditie duurt zeker al eeuwen lang. Dit in tegenstelling tot wat de antivuurwerk lobbysten steeds roepen.
Sla de oude kranten die tegenwoordig digitaal beschikbaar zijn er maar op na.
Alleen heeft de traditie een enorme toevlucht genomen door het goedkopere vuurwerk uit China en de toegenomen welvaart na de oorlog.
 

Firecrack-R

Registered User
Een van de voorwaardes om op de lijst van immaterieel erfgoed te komen, is dat hetgeen ook echt een traditie is. Nou, hier het bewijs.
 

stef

Member
Ouders werden verantwoordelijk gehouden voor de daden van hun kinderen en bazen voor die van hun knechts. De verantwoordelijkheid voor de “werk jongens en meijsjens” kwam te liggen bij degenen “bij wien sij te werk gaan”. Wie de boete niet kon betalen werd “te waater en te brood geset”.
Ten slotte werd nog bepaald dat, mocht er ergens brand ontstaan als gevolg van het afsteken van vuurwerk, dit beschouwd zou worden als moedwillige brandstichting, een misdrijf dat zwaar werd bestraft.

En dat is nu PRESIES waar het om gaat.
Kinderen worden (zonder degelijke opvoeding) de deur uit geschopt nadat pa met zijn kind de buit binnen heb weten te halen.
''Ga je maar buiten spelen dan hebben wij rust als volwassenen" dit wordt niet zo letterlijk vermeld maar is wel het probleem.

Ouders willen zuipen en geen last van kindren hebben!
Als ik vroeger een rotje af stak in de verkoop dagen terwijl de afsteektijden veel meer naar de oudejaars dag lagen kreeg ik er van langs en kon ik naar mijn kamer!
En dan maar hopen dat ik bendeden mocht komen op oude jaars dag en mijn ding kon doen.

Het gebeurd achter de voordeur: daar is een stuk opvoeding noodzakelijk om dingen in het gereeel te krijgen !!!
 
Laatst bewerkt:

sprinkhaan

Registered User
@moontan. Ik denk dat dit ook een zeer zwaarwegend feit is om het op erfgoedlijst te laten zetten.

Vraag me wel af wat ze in die tijd hebben afgestoken, dat zal wel heel anders zijn gegaan in die tij.
 

Moontan

Moderator
Medewerker
@moontan. Ik denk dat dit ook een zeer zwaarwegend feit is om het op erfgoedlijst te laten zetten.

Vraag me wel af wat ze in die tijd hebben afgestoken, dat zal wel heel anders zijn gegaan in die tij.

Ik denk dat dit een heel leuk onderwerp is voor een apart topic in deze maand. Ik ga er op terugkomen. Maar 1 ding weet ik al wel: voetzoekers bestaan al heel erg lang!!
 

SQUEAK!

Registered User
Vraag me wel af wat ze in die tijd hebben afgestoken, dat zal wel heel anders zijn gegaan in die tij.

Er werden in elk geval vuurpijlen afgestoken, die vaak nog niet eens zo vreselijk veel verschilden met de huidige pijlen:

F6ccchH.jpg



mwGm5cf.jpg


Er werden zelfs al heuse vuurwerkshows gehouden, zoals deze in Den Haag in 1691:

Fu725Xa.jpg


De plaatjes zijn afkomstig uit het boek Vuurwerk door de eeuwen heen van J. Lenselink.
 

KoenL

Registered User
Interessant om dit terug te lezen. Als in 1728 een vuurwerkverbod werd ingevoerd, per wanneer is dat dan weer opgeheven?
 

Baron van lunt zu sas

Registered User
Kijk geschiedenis en vuurwerk, twee prachtige dingen samen. Ik zal dit jaar dan nog een stukje tikken over ernstvuurwerken, Eerste raketbeschietingen in de Lage Landen, Britse expansie en het ontstaan van de Deense en Britse vuurwerk.....
Mooi man!
 

sprinkhaan

Registered User
Ik denk als dit soort zaken getoond worden , en moontan komt ook nog met wat moois, dat je duidelijk laat zien dat er meer achter vuurwerk zit dan men op het eerste gezicht ziet.
Tof!
 
Laatst bewerkt:

magnolia

Registered User
tjonge als je het verhaal in de begin post leest lijkt het wel als of de geschiedenis zich herhaalt .
alleen hadden ze vroeger wel een goede reden om het gebruik van vuurwerk te verbieden want niemand wist wat dakpannen waren .
 

sprinkhaan

Registered User
Geschiedenis is een reeks zichzelf herhalende gebeurtenissen. Van wie die uitspraak was weet ik niet het klopt wel.
 

Robin84

Registered User
Wat een interessant stukje zeg! Nooit geweten!

Zullen ze in deze eeuwen ook al Cobra's gehad hebben ;-)?
 
Bovenaan