Vuurwerkterreur - is dit de voorbode voor de komende jaarwisseling?
Waar komt deze eruptie van vuurwerkoverlast vandaan?
De lont in het kruitvat lijkt toch echt het vuurwerkverbod te zijn. Op sociale media circuleren al weken oproepen om als protest tegen het vuurwerkverbod juist vuurwerk af te steken. Vuurwerkfans vinden dat de overheid de coronacrisis misbruikt om hun speeltje af te pakken. ‘No pyro no party’, klinkt het – een slogan die ook onder voetbalhooligans populair is.
Er werd zelfs een actiedag aangekondigd: zaterdag 21 november om 20 uur moest iedereen knallen om te protesteren tegen het vuurwerkverbod. Aan die oproep is op veel plaatsen gehoor gegeven. Inmiddels circuleert op sociale media een nieuwe aankondiging voor een protestactie: vrijdagavond 4 december.
Op sommige plekken ging de vuurwerkoverlast ook los van de protestactie nog avonden door. Arnhem, waar het gedonder al eerder begon, en Roosendaal ontpopten zich als hotspots die ook reljongeren van elders aantrokken. Bewoners durfden hun huis niet meer uit. Sommigen slaakten de verzuchting: ‘Het lijkt hier wel oorlogsgebied.’ De politie verrichtte tientallen aanhoudingen.
Er was altijd al veel vuurwerkoverlast in de maanden voor de jaarwisseling – is het nu erger?
Volgens de nationale politie is het aantal meldingen van vuurwerkoverlast meer dan verdubbeld: van negenduizend vorig jaar naar 18 duizend nu. ‘Natuurlijk wordt er ook meer overlast gemeld omdat veel mensen door corona thuis werken’, zegt Ruud Verkuijlen, coördinator jaarwisseling bij de nationale politie. ‘Maar het grootste deel komt toch van jongeren die zich vervelen en een uitlaatklep zoeken. Die gaan zogenaamd lekker vuurwerk afsteken en de politie provoceren. Ze gooien mortier- en vuurwerkbommen naar elkaar en naar hulpverleners – hartstikke gevaarlijk. Het is een kat- en- muisspel: ze zijn bewust rellen aan het uitlokken met de politie. Daar zullen we hard tegen optreden.’
Hoe pakt de lokale overheid de relschoppers aan?
Met repressie en ferme woorden. In Roosendaal wordt de overlast vooral veroorzaakt door enkele tientallen ‘raddraaiers’ en een grote groep ‘meelopers’. Burgemeester Han van Midden sprak de relschoppers afgelopen dagen regelmatig via de media toe: ‘Wees niet zo stom om mee te doen met die achterlijke praktijken. Het is levensgevaarlijk, ook voor jezelf, om dit soort projectielen af te vuren. Het is ontzettend asociaal.’
Woensdag publiceerde hij zelfs ‘een bericht van de burgemeester aan de raddraaiers’. Wat nu gaande is, heeft niks met jeugdige baldadigheid of verveling te maken, schrijft hij. Bewoners voelen zich onveilig, huisdieren zijn doodsbang. ‘Maakt dat jou trots? Dat geloof ik niet’, aldus Van Midden (VVD). ‘Het is niet vet of chill wanneer er mortierbommen en cobra’s door de lucht vliegen.’
Dinsdag kondigde de gemeente eerst een samenscholingsverbod af, en mocht de politie preventief fouilleren. Toen die maatregelen niet hielpen, kwam er woensdag een gebiedsverbod voor vier wijken bovenop: iedereen ‘die daar niets te zoeken heeft’ wordt geweerd. Een forse politiemacht controleert de toegangswegen.
Woensdagnacht was het nog wel onrustig en werden acht arrestaties verricht. Donderdag bleef het rustig. ‘De burgers van Roosendaal kunnen weer slapen’, meldde de lokale politie op Twitter.
In Arnhem dreigde burgemeester Ahmed Marcouch met een nog zwaardere maatregel: hij wil mensen uit hun huis zetten als er zwaar illegaal vuurwerk in de woning wordt aangetroffen. Dat gebeurt immers ook al bij de vondst van een wietplantage of andere drugs in een woning. ‘Ze schermen met een protest tegen het vuurwerkverbod, maar dit is pure vernielzucht’, meent de PvdA-burgemeester. Eerder deed hij ook al een beroep op de ouders van rellende tieners: ‘Ouders, waar bent u?’
Is deze vuurwerkoverlast een voorbode voor wat ons tijdens de jaarwisseling te wachten staat?
Dat is nog maar de vraag. De afgelopen jaren was het steevast op diverse plekken in het land onrustig met Oud en Nieuw. ‘We bereiden ons standaard voor op een intensieve jaarwisseling’, zegt Verkuijlen van de nationale politie. Maar hij wijst er wel op dat door het vuurwerkverbod een enorme partij ter waarde van 70 miljoen euro wegvalt, die normaal in Nederlandse vuurwerkwinkels wordt verkocht.
‘Er is een groep die het in het buitenland haalt of via de onlinehandel bestelt – voor een deel zijn dat ook de mensen die nu al overlast veroorzaken’, aldus Verkuijlen. ‘Er is altijd een groep die wil rellen, auto’s in brand steekt en vernielingen pleegt. Maar dat laat onverlet dat nu in ieder geval de grote bulk van 70 miljoen euro aan vuurwerk wegvalt.’
Burgemeester, politie en justitie zullen lokaal prioriteiten stellen over de handhaving. Elke stad heeft een ander risicoprofiel. ‘Onze prioriteit is: openbare orde en naleving van de coronamaatregelen, en vervolgens het vuurwerkverbod handhaven', aldus Verkuijlen. ‘Ons doel is om de zorg te ontlasten, en grote groepen uit elkaar te houden (om superspreading events te voorkomen). Dat is belangrijker dan op elke knal afgaan.’
Hij onderstreept daarbij wel dat de politie niet alles maar op zijn beloop zal laten. Als mensen bellen over vuurwerkoverlast, komt ze echt wel langs. Verkuijlen: ‘Maar er is eigenlijk met betrekking tot misstanden rond vuurwerk niet zoveel verschil met andere jaren. Want het zal waarschijnlijk gaan om groepen die in andere jaren ook al overlast veroorzaakten.’
www.volkskrant.nl
Waar komt deze eruptie van vuurwerkoverlast vandaan?
De lont in het kruitvat lijkt toch echt het vuurwerkverbod te zijn. Op sociale media circuleren al weken oproepen om als protest tegen het vuurwerkverbod juist vuurwerk af te steken. Vuurwerkfans vinden dat de overheid de coronacrisis misbruikt om hun speeltje af te pakken. ‘No pyro no party’, klinkt het – een slogan die ook onder voetbalhooligans populair is.
Er werd zelfs een actiedag aangekondigd: zaterdag 21 november om 20 uur moest iedereen knallen om te protesteren tegen het vuurwerkverbod. Aan die oproep is op veel plaatsen gehoor gegeven. Inmiddels circuleert op sociale media een nieuwe aankondiging voor een protestactie: vrijdagavond 4 december.
Op sommige plekken ging de vuurwerkoverlast ook los van de protestactie nog avonden door. Arnhem, waar het gedonder al eerder begon, en Roosendaal ontpopten zich als hotspots die ook reljongeren van elders aantrokken. Bewoners durfden hun huis niet meer uit. Sommigen slaakten de verzuchting: ‘Het lijkt hier wel oorlogsgebied.’ De politie verrichtte tientallen aanhoudingen.
Er was altijd al veel vuurwerkoverlast in de maanden voor de jaarwisseling – is het nu erger?
Volgens de nationale politie is het aantal meldingen van vuurwerkoverlast meer dan verdubbeld: van negenduizend vorig jaar naar 18 duizend nu. ‘Natuurlijk wordt er ook meer overlast gemeld omdat veel mensen door corona thuis werken’, zegt Ruud Verkuijlen, coördinator jaarwisseling bij de nationale politie. ‘Maar het grootste deel komt toch van jongeren die zich vervelen en een uitlaatklep zoeken. Die gaan zogenaamd lekker vuurwerk afsteken en de politie provoceren. Ze gooien mortier- en vuurwerkbommen naar elkaar en naar hulpverleners – hartstikke gevaarlijk. Het is een kat- en- muisspel: ze zijn bewust rellen aan het uitlokken met de politie. Daar zullen we hard tegen optreden.’
Hoe pakt de lokale overheid de relschoppers aan?
Met repressie en ferme woorden. In Roosendaal wordt de overlast vooral veroorzaakt door enkele tientallen ‘raddraaiers’ en een grote groep ‘meelopers’. Burgemeester Han van Midden sprak de relschoppers afgelopen dagen regelmatig via de media toe: ‘Wees niet zo stom om mee te doen met die achterlijke praktijken. Het is levensgevaarlijk, ook voor jezelf, om dit soort projectielen af te vuren. Het is ontzettend asociaal.’
Woensdag publiceerde hij zelfs ‘een bericht van de burgemeester aan de raddraaiers’. Wat nu gaande is, heeft niks met jeugdige baldadigheid of verveling te maken, schrijft hij. Bewoners voelen zich onveilig, huisdieren zijn doodsbang. ‘Maakt dat jou trots? Dat geloof ik niet’, aldus Van Midden (VVD). ‘Het is niet vet of chill wanneer er mortierbommen en cobra’s door de lucht vliegen.’
Dinsdag kondigde de gemeente eerst een samenscholingsverbod af, en mocht de politie preventief fouilleren. Toen die maatregelen niet hielpen, kwam er woensdag een gebiedsverbod voor vier wijken bovenop: iedereen ‘die daar niets te zoeken heeft’ wordt geweerd. Een forse politiemacht controleert de toegangswegen.
Woensdagnacht was het nog wel onrustig en werden acht arrestaties verricht. Donderdag bleef het rustig. ‘De burgers van Roosendaal kunnen weer slapen’, meldde de lokale politie op Twitter.
In Arnhem dreigde burgemeester Ahmed Marcouch met een nog zwaardere maatregel: hij wil mensen uit hun huis zetten als er zwaar illegaal vuurwerk in de woning wordt aangetroffen. Dat gebeurt immers ook al bij de vondst van een wietplantage of andere drugs in een woning. ‘Ze schermen met een protest tegen het vuurwerkverbod, maar dit is pure vernielzucht’, meent de PvdA-burgemeester. Eerder deed hij ook al een beroep op de ouders van rellende tieners: ‘Ouders, waar bent u?’
Is deze vuurwerkoverlast een voorbode voor wat ons tijdens de jaarwisseling te wachten staat?
Dat is nog maar de vraag. De afgelopen jaren was het steevast op diverse plekken in het land onrustig met Oud en Nieuw. ‘We bereiden ons standaard voor op een intensieve jaarwisseling’, zegt Verkuijlen van de nationale politie. Maar hij wijst er wel op dat door het vuurwerkverbod een enorme partij ter waarde van 70 miljoen euro wegvalt, die normaal in Nederlandse vuurwerkwinkels wordt verkocht.
‘Er is een groep die het in het buitenland haalt of via de onlinehandel bestelt – voor een deel zijn dat ook de mensen die nu al overlast veroorzaken’, aldus Verkuijlen. ‘Er is altijd een groep die wil rellen, auto’s in brand steekt en vernielingen pleegt. Maar dat laat onverlet dat nu in ieder geval de grote bulk van 70 miljoen euro aan vuurwerk wegvalt.’
Burgemeester, politie en justitie zullen lokaal prioriteiten stellen over de handhaving. Elke stad heeft een ander risicoprofiel. ‘Onze prioriteit is: openbare orde en naleving van de coronamaatregelen, en vervolgens het vuurwerkverbod handhaven', aldus Verkuijlen. ‘Ons doel is om de zorg te ontlasten, en grote groepen uit elkaar te houden (om superspreading events te voorkomen). Dat is belangrijker dan op elke knal afgaan.’
Hij onderstreept daarbij wel dat de politie niet alles maar op zijn beloop zal laten. Als mensen bellen over vuurwerkoverlast, komt ze echt wel langs. Verkuijlen: ‘Maar er is eigenlijk met betrekking tot misstanden rond vuurwerk niet zoveel verschil met andere jaren. Want het zal waarschijnlijk gaan om groepen die in andere jaren ook al overlast veroorzaakten.’
Vuurwerkterreur – is dit de voorbode voor de komende jaarwisseling?
In een aantal gemeenten is het al dagenlang onrustig door rellende jongeren die zwaar vuurwerk afsteken, brandjes stichten en vernielingen aanrichten. Vier vragen over deze ‘vuurwerkterreur’.
