Hoogleraar kritisch op totaal vuurwerkverbod in Apeldoorn: ‘Dit is een recept voor ellende’

Plum Bloom

Registered User
Over een jaar een vuurwerkverbod invoeren voor de hele gemeente Apeldoorn gaat veel te snel, omdat voor een groot deel van de bevolking de logica ontbreekt. Dat zegt Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit. ,,Op deze manier organiseer je iets onhandigs. Ik zou zeggen: het is een recept voor ellende.’’

Andere gemeenten handelen in die lijn: zij kiezen voor een veel geleidelijker pad of zien een volledig vuurwerkverbod op dit moment zelfs als onhaalbaar.

De gemeenteraad van Apeldoorn wil het afsteken van vuurwerk door consumenten volgend jaar volledig verbieden. Dit jaar moeten er een paar vuurwerkvrije zones komen. Die bestaan al in sommige andere steden, een afsteekverbod voor consumenten in een volledige gemeente komt in Nederland nog niet voor.

Rotjongens
Ira Helsloot is behalve aan de Nijmeegse universiteit ook verbonden aan kennis- en adviesbureau Crisislab. In zijn optiek zet Apeldoorn een te grote stap ineens. ,,Omdat de samenleving dit niet begrijpt. Het gebruik van vuurwerkvrije zones blijkt niet zo’n probleem. Want je kan uitleggen: ‘Dit is de omgeving van een verpleeghuis of dierenasiel, hier hebben anderen er last van’. De meeste mensen begrijpen dat en dan is het een kleine moeite om een paar blokken verder te gaan afsteken. Maar een volledig verbod is iets heel anders.’’

Vuurwerk afsteken vindt een flink deel van de bevolking waardevol, stelt Helsloot. ,,Als je zoiets totaal gaat verbieden zal je merken dat de gemiddelde gezagsgetrouwe burger zich er nog wel - knarsetandend - aan houdt. Hoewel ik zelfs dat nog even moet zien. Maar in elk geval de afdeling ‘rotjongens’ zal zeker gaan afsteken. En dan organiseer je wel iets onhandigs zo langzamerhand.’’

Boetes
Want dan moet een overheid gaan handhaven: controleren en beboeten. En dat is erg lastig met een overtreding die in een seconde is gepleegd. ,,Van zaken die in principe gevaarlijker zijn, zoals het softdrugsprobleem, zeggen we: dat kunnen we niet handhaven dus daarvoor hebben we gedoogbeleid. Dan zou ik het niet aanbevelen om voor vuurwerk een totaalverbod op te leggen. Het is een interessant experiment, maar wij (Crisislab, red.) zouden zeggen dat dit wel een recept voor ellende is. Omdat de samenleving er niet achter staat.’’

,,Kijk naar het succes van de Bob-campagne’’, verwijst Helsloot naar de overheidsboodschap dat je niet met alcohol op achter met stuur moet kruipen. ,,Repressieve handhaving heeft niet het gewenste effect gehad, maar consequent uitleggen dat iets gevaarlijk is, is een bewezen succesmiddel voor communicatie met de samenleving. Als een significant deel niet begrijpt waarom vuurwerk afsteken verboden moet zijn, ben je als overheid toch wel onhandig bezig. Want als overheid kan je alleen goed reageren op overtredingen van een kleine minderheid.’’

Sentiment
Op een poll op deze site reageerden afgelopen week 4850 mensen. Van hen geeft 77 procent aan ook bij een volledig verbod gewoon vuurwerk te zullen afsteken. Zelfs een grootse communicatiecampagne zal dat sentiment niet in één jaar tijd volledig wegnemen, verwacht Helsloot. ,,Het zou me niet verbazen als we over 25 jaar in Nederland zijn gestopt met de meeste vormen van vuurwerk, maar dit lijkt me te snel gaan.’’

Vreemd
De gemeente Apeldoorn wil nog niets zeggen over aandachtspunten of de manier waarop het verbod gehandhaafd moet worden. De politie houdt het bij een korte verklaring. ,,Je zou denken dat het gemakkelijker wordt om te handhaven op het afsteken van vuurwerk, omdat iedere ‘knal’ strafbaar is. Maar je krijgt ook vreemde situaties. Denk aan Klarenbeek, waar de gemeentegrens dwars door het dorp loopt.’’ Pas als de gemeente met een concreet plan komt, is in te schatten ,,wat een volledig vuurwerkverbod betekent voor de politie en of het handhaafbaar is’’.

Andere gemeenten: twijfel over handhaving
De gemeente Hilversum loopt in Nederland voorop met het terugdringen van consumentenvuurwerk. Sinds 2012 zijn daar vuurwerkvrije gebieden. ,,Hilversum pleit voor een landelijk verbod’’, geeft woordvoerder Geke Uninge aan. Een lokaal totaalverbod is niet te handhaven, meent Hilversum, en zal de problematiek alleen verplaatsen. ,,Tot er een landelijk verbod is, blijven wij inzetten op uitbreiding van vrijwillige vuurwerkvrijezones. De verandering komt in dat geval van bewoners zelf en is niet opgelegd door de overheid. Wij denken dat het wellicht langer duurt, maar wel met een duurzamer resultaat naar de toekomst toe.’’

Ook Leiden kiest voor de geleidelijkheid, met net als Hilversum een extra accent op een vuurwerkvrije binnenstad. Een volledig verbod op consumentenvuurwerk zal ,,in de praktijk zeer moeilijk te realiseren zijn’’, concludeert die gemeente. Ook onder meer Eindhoven besloot dit jaar daar van af te zien.

Tilburg heeft het nog wel als een van de scenario’s benoemd. Maar daarbij stelt de burgemeester dat ‘het de vraag is of politie en stadstoezicht in staat zijn de benodigde capaciteit op te brengen’. Met de constatering dat ‘we het gebruik verbieden van een product dat toegestaan en legaal verkrijgbaar is’, tekende BN/De Stem op.


 

Plum Bloom

Registered User
Ik zou alle FPM-leden willen vragen een link naar het Helsloot-artikel te delen waar het maar kan, en het de komende weken.maanden te plaatsen waar het maar kan (als reactie op vuurwerkgerelateerde artikelen op bv FB en op internetpagina's van lokale/regionale/landelijke media). Dit verhaal verdient via het sneeuwbaleffect een zeer groot publiek. Ik zie het als een enorme steun in de rug voor alle vuurwerkliefhebbers in dit land.
 

1Salute

Registered User
Eindelijk iemand die geïnterviewd is die verstand van zaken heeft. Mocht er ooit een verbod komen, dan hoop ik wel dat je (net als in België) een vergunning voor particulieren kunt aanvragen bij de gemeente met Oud en Nieuw. Dat is makkelijk handhaven voor de politie, en makkelijk te regelen voor de liefhebber van consumentenvuurwerk. Ik meen dat zo'n vergunning in België rond de 15 euro kost.
 
Bovenaan