Oudejaarsavond begint al in mei
Nooit eerder zijn de discussies over het afsteken van vuurwerk ter gelegenheid van de jaarwisseling zo vroeg begonnen als dit jaar. Al wekenl...ang vermelden vrijwel alle dagbladen in Nederland dat er massaal en heftig geklaagd wordt over wat men ’vuurwerkoverlast’ noemt.
Zogenaamde overlast bestaat altijd uit een paar vaste elementen:
1. De klachten van oudere mensen dat ze steeds weer ernstig schrikken van de knallen.
2. De klachten van dierenliefhebbers (vooral van honden en katten) dat hun geliefde huisdier urenlang de kluts kwijt is, in paniek verkeert en zich rillend en bevend van ellende onder meubels, banken of bedden verstopt.
3. De klachten uit het medische circuit over ernstige verwondingen. Het betreft dan schade aan de ogen, afgerukte vingers of zelfs hele handen. In een enkel geval verloor een vuurwerkliefhebber zelfs een arm of een been. Bij de laatste jaarwisseling verloren er plusminus tien mensen een oog of in ieder geval het gezichtsvermogen van dat oog.
De oogarts Tjeerd de Faber schreef in De Volkskrant van de 28 december 2013 dat het zelf afsteken van zogenaamd consumentenvuurwerk, gemiddeld 1,4 oog per uur kost. Vandaar dat men thans van overheidswege de toestemming om vuurwerk af te steken in tijdsduur wil bekorten.
4. De overheid klaagt over het ontstaan van brand in woonhuizen en boerderijen doordat vuurwerk, en vooral vuurpijlen, op een brandbaar dak (bijv. een rieten dak) terechtkomt en een grote brand veroorzaakt.
5. Ook worden dodelijke ongevallen vermeld. Tijdens de afgelopen jaarwisseling stierf in Medemblik de 51-jarige Ruud Keizer doordat een zwaar stuk vuurwerk in zijn gezicht ontplofte. Hij stierf ter plekke. Net als de man die enkele jaren geleden een zware vuurwerkbom in een emmer wilde laten ontploffen. Toen de knal te lang op zich had laten wachten, boog de vuurwerkliefhebber zich over de emmer om te zien of het lontje soms was uitgegaan. Op dat moment volgde een enorme explosie. Het slachtoffer werd compleet onthoofd en meerdere mensen moesten in de nabijgelegen bosjes gaan zoeken naar het afgerukte hoofd.
Onbenul
Ook ik heb zelf als arts vele vuurwerkgewonden onder handen gehad. En als ik de ’oogst’ van de laatste 50 jaar in mijn herinnering laat langskomen, realiseer ik mij dat het overgrote deel van de rampen niet door de meer of minder goede kwaliteit van het vuurwerk was veroorzaakt, maar vooral door gebrek aan kennis van zaken. Door onverantwoordelijkheid of door absoluut onbenul.
Zo staat mij nog helder voor de geest de ongeveer achttien jaar oude student die zijn broekzakken vol met rotjes had gepropt. Tussen de vingers van zijn rechterhand hield hij een brandende sigaret. Met diezelfde hand trok hij regelmatig een nieuw rotje uit zijn broekzak, stak dat aan met behulp van de smeulende sigaret en gooide hem van zich af. Op een gegeven moment stak hij zijn hand met smeulende sigaret te diep in zijn broekzak. Alle rotjes ontploften toen tegelijkertijd en een half uur later zag ik de ongelukkige jongen in het ziekenhuis. Hij was twee vingers kwijt, maar was hij was ook door de explosie gecastreerd.
Nog erger zijn de jongeren die met aangestoken vuurwerk voorbijgangers gaan bekogelen. Dat is in wezen een vorm van criminaliteit. Maar de essentie blijft het gebrek aan kennis van zaken en aan intellect. Als mensen sterke apparaten bedienen, kunnen ze levensgevaarlijk worden voor zichzelf en voor anderen. Vooral als ze het apparaat niet goed kunnen beheersen. Vandaar dat je naar een rijschool moet als je wilt autorijden. Een niet-opgeleide automobilist is levensgevaarlijk. Wie een auto bestuurt, moet een rijbewijs bezitten, anders is men terecht strafbaar.
Scheikunde
Waarom kan zoiets simpels niet ingevoerd worden bijv. in het onderwijs? Een ervaren pyrotechnicus kan dit prima doen en het is nog leuk ook voor de meeste leerlingen. Zelfs de lessen in natuurkunde en scheikunde kunnen hierbij aangesloten worden. Een van de problemen is vermoedelijk dat vuurwerk een politiek onderwerp is geworden. Intense haat tegen vuurwerk is veelal een linkse hobby. Zo had GroenLinks het afgelopen jaar een meldpunt voor vuurwerkoverlast ingericht. Er kwamen daar meer dan 12.000 meldingen binnen. Meer dan 64 procent van de door GroenLinks geïnterviewde klagers wilde een verbod op alle vuurwerk.
En wat de medische kant van het vuurwerkprobleem betreft, moet het toch mogelijk zijn ieder jaar een goede medicus-docent aan vooral jonge mensen te laten vertellen wat de vreselijke consequenties zijn van fouten in het omgaan met vuurwerk. Met fotografische afbeeldingen kan een docent diepe indruk maken op zijn toehoorders. Men kan er zelfs een klein examen aan koppelen, met de uitreiking van bijv. een ’vuurwerkdiploma’, net als een soort rijbewijs.
Het is theoretisch zelfs goed mogelijk dat vuurwerkdiploma verplicht bij zich te hebben als men consumptievuurwerk gaat afsteken. Naar alle waarschijnlijkheid hebben vele politici die zich thans zó sterk maken voor vuurwerkverboden of beperkingen van de verkoop, nog nooit in hun leven ook maar één rotje of zelfs maar een vuurpijltje aangestoken. In principe zijn dat zaken die jongens van hun vader moeten leren, net als zwemmen, houthakken, timmeren en het omgaan met dieren. Daar hoort ook de training van katten en honden bij, opdat ze niet schrikken van knallen.
Toen er nog een militaire dienstplicht bestond, leerden de meeste rekruten in dienst het werpen van handgranaten. Dat is vele malen gevaarlijker dan consumptievuurwerk. Maar de militaire discipline en training zorgden ervoor dat er nooit een ernstig ongeval met handgranaten is gebeurd. Maar dit zal door alle protesterende GroenLinkse klagers wel beoordeeld worden als typisch rechts-reactionair militair geblaf van een dolle rechtse hond. Meer weergeven
Column Prof. dr. B. Smalhout (gepubliceerd Telegraaf 30/05/2014)
Nooit eerder zijn de discussies over het afsteken van vuurwerk ter gelegenheid van de jaarwisseling zo vroeg begonnen als dit jaar. Al wekenl...ang vermelden vrijwel alle dagbladen in Nederland dat er massaal en heftig geklaagd wordt over wat men ’vuurwerkoverlast’ noemt.
Zogenaamde overlast bestaat altijd uit een paar vaste elementen:
1. De klachten van oudere mensen dat ze steeds weer ernstig schrikken van de knallen.
2. De klachten van dierenliefhebbers (vooral van honden en katten) dat hun geliefde huisdier urenlang de kluts kwijt is, in paniek verkeert en zich rillend en bevend van ellende onder meubels, banken of bedden verstopt.
3. De klachten uit het medische circuit over ernstige verwondingen. Het betreft dan schade aan de ogen, afgerukte vingers of zelfs hele handen. In een enkel geval verloor een vuurwerkliefhebber zelfs een arm of een been. Bij de laatste jaarwisseling verloren er plusminus tien mensen een oog of in ieder geval het gezichtsvermogen van dat oog.
De oogarts Tjeerd de Faber schreef in De Volkskrant van de 28 december 2013 dat het zelf afsteken van zogenaamd consumentenvuurwerk, gemiddeld 1,4 oog per uur kost. Vandaar dat men thans van overheidswege de toestemming om vuurwerk af te steken in tijdsduur wil bekorten.
4. De overheid klaagt over het ontstaan van brand in woonhuizen en boerderijen doordat vuurwerk, en vooral vuurpijlen, op een brandbaar dak (bijv. een rieten dak) terechtkomt en een grote brand veroorzaakt.
5. Ook worden dodelijke ongevallen vermeld. Tijdens de afgelopen jaarwisseling stierf in Medemblik de 51-jarige Ruud Keizer doordat een zwaar stuk vuurwerk in zijn gezicht ontplofte. Hij stierf ter plekke. Net als de man die enkele jaren geleden een zware vuurwerkbom in een emmer wilde laten ontploffen. Toen de knal te lang op zich had laten wachten, boog de vuurwerkliefhebber zich over de emmer om te zien of het lontje soms was uitgegaan. Op dat moment volgde een enorme explosie. Het slachtoffer werd compleet onthoofd en meerdere mensen moesten in de nabijgelegen bosjes gaan zoeken naar het afgerukte hoofd.
Onbenul
Ook ik heb zelf als arts vele vuurwerkgewonden onder handen gehad. En als ik de ’oogst’ van de laatste 50 jaar in mijn herinnering laat langskomen, realiseer ik mij dat het overgrote deel van de rampen niet door de meer of minder goede kwaliteit van het vuurwerk was veroorzaakt, maar vooral door gebrek aan kennis van zaken. Door onverantwoordelijkheid of door absoluut onbenul.
Zo staat mij nog helder voor de geest de ongeveer achttien jaar oude student die zijn broekzakken vol met rotjes had gepropt. Tussen de vingers van zijn rechterhand hield hij een brandende sigaret. Met diezelfde hand trok hij regelmatig een nieuw rotje uit zijn broekzak, stak dat aan met behulp van de smeulende sigaret en gooide hem van zich af. Op een gegeven moment stak hij zijn hand met smeulende sigaret te diep in zijn broekzak. Alle rotjes ontploften toen tegelijkertijd en een half uur later zag ik de ongelukkige jongen in het ziekenhuis. Hij was twee vingers kwijt, maar was hij was ook door de explosie gecastreerd.
Nog erger zijn de jongeren die met aangestoken vuurwerk voorbijgangers gaan bekogelen. Dat is in wezen een vorm van criminaliteit. Maar de essentie blijft het gebrek aan kennis van zaken en aan intellect. Als mensen sterke apparaten bedienen, kunnen ze levensgevaarlijk worden voor zichzelf en voor anderen. Vooral als ze het apparaat niet goed kunnen beheersen. Vandaar dat je naar een rijschool moet als je wilt autorijden. Een niet-opgeleide automobilist is levensgevaarlijk. Wie een auto bestuurt, moet een rijbewijs bezitten, anders is men terecht strafbaar.
Scheikunde
Waarom kan zoiets simpels niet ingevoerd worden bijv. in het onderwijs? Een ervaren pyrotechnicus kan dit prima doen en het is nog leuk ook voor de meeste leerlingen. Zelfs de lessen in natuurkunde en scheikunde kunnen hierbij aangesloten worden. Een van de problemen is vermoedelijk dat vuurwerk een politiek onderwerp is geworden. Intense haat tegen vuurwerk is veelal een linkse hobby. Zo had GroenLinks het afgelopen jaar een meldpunt voor vuurwerkoverlast ingericht. Er kwamen daar meer dan 12.000 meldingen binnen. Meer dan 64 procent van de door GroenLinks geïnterviewde klagers wilde een verbod op alle vuurwerk.
En wat de medische kant van het vuurwerkprobleem betreft, moet het toch mogelijk zijn ieder jaar een goede medicus-docent aan vooral jonge mensen te laten vertellen wat de vreselijke consequenties zijn van fouten in het omgaan met vuurwerk. Met fotografische afbeeldingen kan een docent diepe indruk maken op zijn toehoorders. Men kan er zelfs een klein examen aan koppelen, met de uitreiking van bijv. een ’vuurwerkdiploma’, net als een soort rijbewijs.
Het is theoretisch zelfs goed mogelijk dat vuurwerkdiploma verplicht bij zich te hebben als men consumptievuurwerk gaat afsteken. Naar alle waarschijnlijkheid hebben vele politici die zich thans zó sterk maken voor vuurwerkverboden of beperkingen van de verkoop, nog nooit in hun leven ook maar één rotje of zelfs maar een vuurpijltje aangestoken. In principe zijn dat zaken die jongens van hun vader moeten leren, net als zwemmen, houthakken, timmeren en het omgaan met dieren. Daar hoort ook de training van katten en honden bij, opdat ze niet schrikken van knallen.
Toen er nog een militaire dienstplicht bestond, leerden de meeste rekruten in dienst het werpen van handgranaten. Dat is vele malen gevaarlijker dan consumptievuurwerk. Maar de militaire discipline en training zorgden ervoor dat er nooit een ernstig ongeval met handgranaten is gebeurd. Maar dit zal door alle protesterende GroenLinkse klagers wel beoordeeld worden als typisch rechts-reactionair militair geblaf van een dolle rechtse hond. Meer weergeven
Column Prof. dr. B. Smalhout (gepubliceerd Telegraaf 30/05/2014)
