Pilot vuurwerkdetectiesysteem kostte Sliedrecht ruim halve ton

Moontan

Moderator
Medewerker
Pilot vuurwerkdetectiesysteem kostte Sliedrecht ruim halve ton
SLIEDRECHT – De pilot van drie jaar met het vuurwerkdetectiesysteem voor het ‘effectief handhaven en bestrijden van illegaal vuurwerk’ van het bedrijf Munisense B.V. uit Leiden heeft de gemeente Sliedrecht feitelijk niets opgeleverd, terwijl het systeem wel registreerde. Van de post Integraal Veiligheidsbeleid werd door de gemeente Sliedrecht een totaal bedrag van € 52.099,68 afgeschreven aan kosten. Dat blijkt uit antwoorden door het college op ruim 30 vragen die online krant Sliedrecht24 kreeg op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). De meeste vragen werden beantwoord, maar documenten als bewijs zijn niet meegestuurd.

“Het bestuur wilde een vuurwerkdetectiesysteem als pilot (ten behoeve van objectieve informatieverzameling, een preventieve aanpak en de te verkennen handhavingsmogelijkheden. Zij zijn hierover geadviseerd vanuit de ambtelijke organisatie”, schrijft de gemeente Sliedrecht, “Het vuurwerkdetectiesysteem geeft inzicht in de mate van het vuurwerkgebruik. Het systeem onderscheidt legaal en illegaal vuurwerk op basis van het geluidsniveau.” Afgegaan werd op positieve ervaringen met het vuurwerkdetectiesysteem in andere gemeenten. Terwijl met het systeem al slechte ervaringen waren opgedaan, zoals in de gemeente Maassluis.

Financiën
Het vuurwerkdetectiesysteem werkte in 2017-2018 van 6 november 2017 tot 10 januari 2018, kosten volgens de gemeente Sliedrecht: € 12.944,58 (vuurwerkdetectiesysteem € 11.797, 50 en handhaving €1.147,08), in 2018-2019 van 1 november 2018 tot 10 januari 2019, kosten volgens de gemeente Sliedrecht: € 21.083,65 (vuurwerkdetectiesysteem € 17.212,25 en handhaving €3.871,40) en in 2019-2020 van 1 december 2019 tot 10 januari 2019, kosten volgens de gemeente Sliedrecht: € 18.071,45 (vuurwerkdetectiesysteem € 14.066,25 en handhaving €4.005,20). Wat opvalt, is dat de handhavingskosten in vergelijking met het eerste pilotjaar en het derde pilotjaar ruim verdrievoudigd zijn. Ook zitten er flinke verschillen in wat het vuurwerkdetectiesysteem op zich kostte elk pilotjaar met een uitschieter tussen het eerste en het tweede jaar (stijging met € 5.414,75). De prijsverschillen per pilotjaar worden niet verklaard. Ook waren de systemen zo blijkt uit de data hooguit twee maanden in werking en stond het vuurwerkdetectiesysteem vervolgens tien maanden van het jaar stil. Dat maakte het systeem kostbaar voor de gemeente Sliedrecht, maar de pilot ging drie jaar achter elkaar door. Waarom vroeg de gemeenteraad nooit door over resultaten en kosten?

Bestuurlijk verantwoordelijk
Het vuurwerkdetectiesysteem was het paradepaardje van de eind maart 2020 naar de gemeente Hoeksche Waard vertrokken burgemeester Bram van Hemmen (CDA). In 2017 bij de start, liet de toenmalige eerste burger weten: “Met dit systeem hebben we elk rotje in het snotje. Ik verwacht dat we met dit systeem gerichter kunnen optreden en dat we daardoor op termijn de overlast van vuurwerk effectief kunnen bestrijden: of het nu gaat om schade, geluidoverlast of om letsel.” Het blijkt terugkijkend één mislukking! De uitspraken door Van Hemmen bleken gebakken lucht! Over de pilotjaren 2017-2018, 2018-2019 en 2019-2020 werden bijvoorbeeld vanuit de gemeente geen bekeuringen uitgeschreven, er waren geen aanhoudingen en niemand is op heterdaad betrapt. “In 2017 zijn drie SAM verbalen (Snelle Afwikkeling Milieuzaken – red.) uitgeschreven aan jongeren. In 2018 zijn er hiervan doorverwezen naar bureau HALT.” In de beantwoording merkt de gemeente Sliedrecht op: “Wij merken op dat een aantal van uw vragen suggestief van aard zijn. Vanuit dat gegeven krijgt u geen antwoord op vraag 13 (Waarom pronkte u als gemeente Sliedrecht, in het bijzonder Van Hemmen, met het systeem? – red.).” Online krant Sliedrecht24 stelde in januari 2020 een vraag over de resultaten van het vuurwerkdetectiesysteem 2019-2020. Het antwoord van de gemeente Sliedrecht luidde: “De data rond het vuurwerkdetectiesysteem worden in maart eerst met de gemeenteraad besproken. Dus daar kunnen we nog niets over zeggen tot het in de raad is geweest.” Van Hemmen zou voor maart 2020 berichten over het laatste jaar van de pilot, 2019-2020, maar dat gebeurde niet. Het vuurwerkdetectiesysteem viel onder zijn portefeuille Openbare Orde en Veiligheid en hij was, volgens de beantwoording, bestuurlijk verantwoordelijk.

Knallen en overzicht
Eind mei 2020 kwam wnd. burgemeester Dirk van der Borg (CDA) met het bericht dat werd gestopt met het vuurwerkdetectiesysteem. Hij liet weten de vuurwerkdiscussie meer te gaan voeren in de raad en minder op operationeel niveau. Over het vuurwerkbeleid gaat hij graag de discussie aan met de raad over ‘de bewustwording, regelgeving en handhaving’. Van der Borg kondigde aan in oktober 2020 een avond met de raad te beleggen over ‘beleid en veiligheidsaspecten’:
  • In 2017/2018 waren er in de maand december 2017: 663 knallen in totaal geregistreerd. Het totaal aantal illegale knallen over de maand december 2017 was 322 knallen. Waarom er geen gegevens over de maand november 2017 worden gegeven, is niet bekend.
  • In 2018/2019 waren er in de maand december 2018: 1448 knallen in totaal geregistreerd. Het totaal aantal illegale knallen over de maand december 2018 was 781 knallen. Waarom er geen gegevens over de maand november 2018 worden gegeven (gestart tenslotte 1 november 2018 – red.), is niet bekend.
  • In 2019/2020 waren er in de maand december 2019: 2.420 knallen in totaal geregistreerd. Het totaal aantal illegale knallen over de maand december 2019 was 789 knallen. Opvallend is dat het aantal knallen in december 2019 in vergelijking met december 2017 bijna is verviervoudigd, van 663 naar 2.420 knallen.

Sensoren
Hoe werkt het systeem? “Door middel van het plaatsen van sensoren op strategische plaatsen in het dorp wordt vuurwerkgeluid opgevangen. Indien een knal opgepikt wordt door drie of meer sensoren wordt deze geregistreerd (locatie, tijdstip, geluidssterkte)”, schrijft de gemeente als antwoord. In Sliedrecht stonden vijf sensoren van het vuurwerkdetectiesysteem opgesteld, namelijk bij het gemeentekantoor, aan het Burgemeester Winklerplein, sporthal De Valk, een flatgebouw Rembrandtlaan en een flatgebouw aan de Deltalaan. Niet duidelijk wordt gemaakt waarom voor het aantal van vijf is gekozen en juist voor deze locaties. Opvallend is dat er geen sensor stond in de Werenbuurt of Sliedrecht-West (wijk Baanhoek-West) en dat daar ook nooit vragen over zijn gesteld door de leden van de gemeenteraad, als de politieke partijen op de hoogte waren van de vijf locaties. Met name de Werenbuurt (Sliedrecht-West) was ook regelmatig in het nieuws vanwege vuurwerkoverlast en vanwege vernielingen gepleegd met (illegaal) vuurwerk zoals bij natuurspeeltuin ‘In de Weer’. Maar ook niet in wijk De Grienden in Sliedrecht-Oost. Waarom dat niet is gebeurd, is niet bekend. Ook wordt het Burgemeester Feitsmapark of directe omgeving niet genoemd, terwijl ook daar veel is en wordt geknald. Niet duidelijk wordt uit de beantwoording bij welke sensor de meeste knallen zijn waargenomen.

Inzichtelijk gemaakt
Over de pilot antwoordt de gemeente nu: “Het vuurwerkdetectiesysteem heeft geleid tot een overzicht aan knallen van de afgelopen drie jaarwisselingen. Dit overzicht geeft een beeld van het aantal knallen, maar ook de verhouding legaal en illegaal. De gemeente heeft zich gericht op de inzet van gemeentelijke handhaving en heeft geen inzage in het aantal bekeuringen van de politie. Zoals gezegd ging het om een pilot waarin gekeken is of het systeem kon bijdragen aan het constateren van heterdaad. De gemeente heeft geconstateerd dat dit niet het geval is.” Of de gemeente dan toch tevreden is? “Het systeem heeft de gemeente inzicht gegeven in de frequentie van het vuurwerkgebruik en inzichtelijk gemaakt in welke gebieden in het dorp het vuurwerk is afgestoken (maar waar dit is wordt in de beantwoording niet duidelijk gemaakt – red.). In die zin zijn we tevreden met het inzicht dat we hebben gekregen hebben. Het college heeft besloten het contract met Munisense niet voort te zetten. Met het inzicht van de afgelopen jaren en de bestaande instrumenten werken we aan het terugdringen van de vuurwerkoverlast”, schrijft de gemeente in de beantwoording, “Het systeem draagt niet in directe zin bij aan de handhaving van vuurwerkmisbruik. Hieruit kan worden afgeleid dat niet aan de verwachting is voldaan.”

 
Bovenaan