Zesdaags vuurwerkoproer in Geitenkamp: ‘We houden in deze wijk sowieso niet van regels’
ARNHEM - De frustraties zitten diep. Al bijna een week duren de ongeregeldheden die de bewoners van de Arnhemse wijk Geitenkamp teisteren. Jongeren knallen er uit protest tegen het vuurwerkverbod. Vijf vragen en antwoorden over de ‘vuurwerkopstand’: wat moet er gebeuren om de rust te laten terugkeren?
Het is al
zes avonden op rij erg onrustig in de Arnhemse volkswijk met zo’n 4.000 inwoners. Grote groepen jongeren en jongvolwassenen steken vuurwerk af. Het gaat voornamelijk om illegaal knalvuurwerk. Ze schieten niet alleen pijlen de lucht in, maar steken die ook horizontaal op straat af.
De pijlen veranderen daardoor in zogenoemde ‘voetzoekers’. Die brandende projectielen scheren over het wegdek, waarna ze in tuinen, bij woningen en onder auto’s tot ontploffing komen. Ook wordt met vuurwerkbommen naar langsrijdende auto’s en bussen gegooid.
Wat is er nog meer aan de hand in de Arnhemse wijk Geitenkamp?
Afgelopen weekend werden her en der in de wijk ook brandjes gesticht, waaronder een kampvuur midden op de weg.
De ravage is groot. In de hele wijk zijn een hoop brandplekken te zien.
De ondergrondse vuilcontainers op de kruising Schuttersbergweg-Bonte Wetering stonden zondagnacht in de brand. De containers zijn door buurtbewoners en brandweerlieden geblust, maar hier hangt nog steeds een geur van verbrand vuil en plastic.
Wat is het motief van de vuurwerkfanaten?
De groepen die vuurwerk afsteken lijken hoofdzakelijk te demonstreren tegen het landelijke vuurwerkverbod tijdens oud en nieuw. ,,Alles wordt ons afgepakt”, vertelt een 20-jarige jongen die de afgelopen dagen vuurwerk heeft afgestoken en zegt ‘bovenop de Geitenbult’ te wonen.
De reden? ,,Sinds de coronacrisis zien we langzaamaan alles wat leuk is verdwijnen. Het vuurwerkverbod is de druppel. Zolang dat niet wordt teruggedraaid, blijven wij knallen.”
Zijn 20-jarige vriendin valt hem bij. ,,Er wordt ons wéér een feestdag afgepakt. Dat pikken wij niet.
We houden in deze wijk sowieso niet van regels.”
Versterking uit andere wijken
Het zijn niet alleen bewoners van Geitenkamp die de afgelopen dagen naar de wijk kwamen om vuurwerk af te steken. Volgens twee mannen (27 en 36 jaar) uit de wijk Het Broek, die maandagmiddag rondreden door Geitenkamp, wordt de onvrede van Geitenkampers gedeeld door bewoners van omliggende wijken.
,,Dit gaat alle Arnhemse volksbuurten aan. Daar wonen vooral arme mensen. Die hebben al zo weinig en dan wordt dit jaarlijkse lichtpuntje ook nog ontnomen.”
Wat gaat de veiligheidsregio doen om meer rellen te voorkomen?
De politie was de afgelopen dagen in grote getale aanwezig. Veel bewoners klaagden zondag
dat er nauwelijks agenten waren, maar de politie zegt wel degelijk volop aanwezig te zijn geweest. ,,Onze aanpak op zondagavond was anders dan voorgaande avonden”, vertelt een woordvoerder daarover. ,,Wij waren actief om toezicht te houden, maar we waren op dat moment minder zichtbaar.”
Arnhems burgemeester Ahmed Marcouch zegt dat per dag wordt bekeken welke politie-inzet nodig is. ,,We zetten alle middelen in die nodig zijn om te voorkomen dat de openbare orde op deze manier verstoord blijft worden. Dat kan door het schoonvegen van de straten, maar we proberen ook te voorkomen dat het uit de hand loopt. Door in gesprek te gaan met jongeren bijvoorbeeld. Onze stad verdient dit namelijk niet.”
Marcouch deed eerder al een
dringende oproep aan Arnhemse ouders om hun kinderen thuis te houden. Op Facebook toonde de burgervader maandag weinig begrip voor de vuurwerkfanaten en hun wens om het verbod terug te draaien. ,,We kunnen nu echt even niet piepen over het missen van vuurwerk dit jaar. Het ziekenhuis ligt vol en er is geen plaats voor afgerukte vingers of verbrande oogleden.”
Hoe groot is de kans dat de ongeregeldheden overslaan naar elders?
,,Lastig te zeggen. Het is sociale wetenschap, geen
rocket science”, zegt criminoloog Eric Bervoets, die in mei deel uitmaakte van CoroPol, een groep deskundigen die in opdracht van onder meer de gemeente Arnhem gekeken heeft het effect van de coronacrisis op openbare orde en veiligheid.
,,Maar tijdens de rellen in Parijs in 2005 werd het in Amsterdam-West ook even spannend. En toen afgelopen augustus in de Haagse Schilderswijk de brandkranen werden opengedraaid, een zomertraditie daar, zag je al snel kopieergedrag in de Utrechtse wijk Kanaleneiland.”
Kopieergedrag kan volgens Bervoets al geïnspireerd worden door ‘een simpel nieuwsitem op SBS6’. ,,En door berichten op sociale media natuurlijk. En dat gaat razendsnel.’’
,,Wie kopieergedrag voor wil zijn, moet die kanalen goed in de gaten gaan houden. Zie je daar mensen die de zaak proberen op te stoken met moedwillige relverzoeken? En je moet op de hoogte zijn van de juíste sociale mediakanalen. Jongeren zitten niet op Facebook.”
Wat kan er in de aanloop naar oud en nieuw gedaan worden? In Arnhem en elders?
Bervoets: ,,Jongerenwerkers en anderen die bij een wijk betrokken zijn moeten de straat op. Hoe broeierig is broeierig? En kom je ergens vaak, dan weet je precies op waar en op wie je moet letten. Dan weet je bij welke families je in de wijk kunt aanbellen en zeggen: Help ons dit aan te pakken. Spreek groepen jongeren ook heel direct aan. Vraag: Wat gaan jullie straks doen met oud en nieuw?”
Of een wijk sensatiezoekers van buitenaf een kans geeft om mee te komen rellen, hangt af van hoe zo'n wijk ervoor staat, zegt Bervoets. ,,Je zag dat ze daar in de Schilderswijk in Den Haag deze zomer niet op zaten te wachten. Daar hebben de afgelopen jaren genoeg stront over zich heen gekregen. Die stonden geen pottenkijkers toe.”
Rondkijken, praten, aanbellen. Bervoets geeft meteen toe dat het soft klinkt. ,,Maar het werkt. Hard ingrijpen is ook altijd een optie. Maar, en dat weet burgemeester Marcouch gezien zijn achtergrond bij de politie als geen ander en hij zal het ook wel doen, als je met de ene hand iets afpakt, dan moet je met de andere iets teruggeven. Houd jongeren bezig, is een beproefde methode rond oud en nieuw. Hoe, dat is nu even de vraag.”
ARNHEM - De frustraties zitten diep. Al bijna een week duren de ongeregeldheden die de bewoners van de Arnhemse wijk Geitenkamp teisteren. Jongeren knallen er uit protest tegen het vuurwerkverbod. Vijf vragen en antwoorden over de ‘vuurwerkopstand’: wat moet er gebeuren om de rust te laten...
www.gelderlander.nl