Geschiedenis Kunstvuurwerkfabriek van der Nat B.V.

Moontan

Moderator
Medewerker
Geschiedenis Kunstvuurwerkfabriek van der Nat B.V.

Van Wikipedia, de vrije encyclopedie

Kunstvuurwerkfabriek van der Nat B.V. was de laatste vuurwerkfabriek van Nederland die wereldwijd gezien unieke producten ontwikkelde en historisch gezien uit een lange lijn van vuurwerkmakers is ontstaan. Het bedrijf fabriceerde eigen vuurwerk, stak vuurwerk af op evenementen en leverde verschillende mengsels aan grote industrieën. Na de ramp van Enschede in mei 2000 werd het bedrijf eind 2002 gedwongen te stoppen met het fabriceren van vuurwerk. Het bedrijf stond nationaal en internationaal bekend om onder meer zijn befaamde fonteinen die een maximale hoogte haalden van circa 22 meter. Deze producten waren wereldwijd uniek in z’n soort door de hoogte en de kwaliteit van het product. Met het sluiten van de vuurwerkfabriek is er een einde gekomen aan het fabriceren van de fonteinen wereldwijd en het ambachtelijk fabriceren van vuurwerk in Nederland.

Geschiedenis
In 1982 richtte Christiaan Johan van der Nat, met ondersteuning van zijn vader Chris van der Nat, een eenmanszaak op; genaamd : “Kunstvuurwerkbedrijf Christiaan J. v.d. Nat”. Het bedrijf organiseerde vuurwerkshows en stak deze af tijdens evenementen, feesten en bruiloften. Het vuurwerk voor deze evenementen werd opgeslagen in een gehuurde bunker in Hoek van Holland. Vader en zoon ontwikkelden, per vuurwerkshow, hun eigen programma en maakten zelf van hout; teksten, figuren, logo’s, mortieren en mechanische nummers. Door het aanbieden van deze producten in een op maat gemaakte show, onderscheidde het bedrijf zich in die tijd van andere vuurwerkbedrijven. Hierdoor bouwde het bedrijf al snel een naam op en haalde het grote opdrachten binnen zoals: Leidens Ontzet (3 oktober), Zandvoordse- en Noordwijker zomerfeesten, Agrarische dagen in Franeker en verschillende vieringen op Koninginnedag.

Fabricage

Fabrieksterrein 1997
Het bedrijf groeide snel waardoor er een oplossing, voor het ruimtegebrek, moest worden gezocht. Uitbreiden op de huidige locatie bood geen optie, dit leidde tot het zoeken naar een nieuwe geschikte locatie. Deze werd gevonden in de toenmalige gemeente Steenwijk, op een kavel aan het water. Deze locatie bood genoeg ruimte voor toekomstige activiteiten zoals het zelf fabriceren van vuurwerk. Na goedkeuring van de nieuwbouw en het verkrijgen van de vergunningen, kon het bedrijf in 1987 (vijf jaar na oprichting) van Leiden naar Steenwijk verhuizen.
In 1988, een jaar nadat het bedrijf zich in Steenwijk gevestigd had, ging het bedrijf zich richten op het fabriceren van vuurwerk. Een aantal van de producten die werden gemaakt waren: tekstlichtjes, bengaals vuur, shells, zonnen, watervallen, aansteekzunders en lont. In eerste instantie werden de gefabriceerde producten alleen tijdens eigen vuurwerkshows gebruikt, maar door “mond-tot-mondreclame” nam de vraag naar deze producten al snel toe en werd er aan diverse Nederlandse vuurwerkgroothandels geleverd.

Ontdekking van de Van der Nat fontein

Verschillende Van der Nat fonteinen
Twee jaar nadat het bedrijf zich in Steenwijk had gevestigd, ontwierp Christiaan samen met zijn vader de Van der Nat fontein. Dit product zag er uit als een grote lange cilindervormige koker met een goud of zilver label, dit was afhankelijk van de uitwerkingskleur. De uitwerking was een langzaam opkomende fontein van sparkles (vonkjes). De zwaarste fontein (een superplus) had een lange brandtijd van 45 seconden, een matige rookontwikkeling en een uitzonderlijke hoogte van 22 meter. Hierdoor werd dit product van hoge kwaliteit beschouwd en wereldwijd gezien als uniek in zijn soort. Het innovatieve product bouwde al snel een naam op en werd als professioneel vuurwerk verkocht aan verschillende Nederlandse importeurs die het product op hun beurt doorverkochten aan Europese landen. Hierdoor ontstond er ook buiten Nederland vraag naar het product. Uiteindelijk werd de Van der Nat fontein geëxporteerd naar Duitsland, België, Luxemburg, Oostenrijk, Polen, Spanje, Frankrijk en Denemarken.

Productontwikkeling
Het bedrijf deed ook veel aan productontwikkeling. Zo werden er voor verschillende industrieën, waaronder de farmaceutische industrie, nieuwe mengsels gemaakt.

Verkoop van consumentenvuurwerk.
In 1990 werd er op het fabrieksterrein een winkel gebouwd voor de verkoop van consumentenvuurwerk in de omgeving. De producten in deze winkel bestonden gedeeltelijk uit zelf gefabriceerde producten en gedeeltelijk uit Chinees vuurwerk dat werd ingekocht bij verschillende Nederlandse importeurs. Mede door deze winkel is de consumentenfontein ontstaan. Dit was een kleinere variant op zijn professionele voorgangers met een brandtijd van 30 seconden en een maximale hoogte van 3,5 meter.

Globalisering
Door de internationale interesse naar het eigen product zou het jaar 2000 voor Van der Nat doorslaggevend worden. Er waren plannen in gereedheid gebracht om de eigen gefabriceerde producten wereldwijd te gaan exporteren. Met internationale folders en agentschappen zou dit een feit zijn geweest. Na de vuurwerkramp werden al deze activiteiten “on hold” gezet en uiteindelijk, noodgedwongen, stopgezet.

Het einde van fabriceren
Na de vuurwerkramp van 13 mei 2000 stond de gehele vuurwerkbranche op zijn kop. De gebeurtenis heeft er toe geleid dat er, vanuit het Ministerie van VROM, een enorme aanscherping van wetten en regels werd ingevoerd. Het bedrijf kon hierna niet meer voldoen aan de vernieuwde afstanden, die in het nieuwe vuurwerkbesluit waren vastgelegd en werd Christiaan gedwongen de deuren te sluiten. Het bedrijf kreeg de gelegenheid alle lopende orders af te werken. Op oudejaarsavond 2002 viel definitief het doek voor Kunstvuurwerkfabriek van der Nat. Als gevolg hiervan kwamen acht werknemers op straat te staan en raakten Christiaan en zijn vader hun beroep en levenswerk kwijt. Ook kwam hiermee een einde aan de laatste vuurwerkfabriek van Nederland en de fabricage van alle producten die door dit bedrijf gemaakt werden. Alle recepturen en materialen zijn na de sluiting in het bezit van de eigenaar gebleven.
Na een aantal jaren te hebben geprocedeerd werd het bedrijf in 2005 gesaneerd voor een meerder malen lager bedrag dan het bedrijf officieel waard was.
 
Bovenaan